ZİYA PAŞANIN TERKİBİ BEND ŞERHİ 2
CEVDET ALPEREN
Ziya Paşa Edebiyatımızın önemli duraklarından bir isimdir. O Osmanlı Devletinin bir Paşası olmasının ötesinde ismini Edebiyat tarihinde ölümsüzleştirmiş bir divan şairi , yazar ve düşünürdür. Geçtiğimiz haftalarda onun Terkibi Bend şiirinin bir kısmının şerhini yazmıştım. Yine Ziya Paşanın Terkibi Bend şiirinin bir bölümünü daha faydalı olacağı düşüncesi ile okuyanlarımın istifadesine arz etmek istedim.
Ziya Paşa terki Bend şiirinin bu bölümünde :
-Dünyanın altınında ,gümüşünde acaba ne sefa var,
İnsan göç ederken hepsini bırakır gider.
-Bak şu göğün ; gecesin de , gündüzünde ,
güneşinde ,ayın da bir vefa rengi var mı ?
-Süleyman Peygamberin tahtı havalarda dolaştı denir.
O saltanatın yerinde şimdi yeller esiyor.
-Eğer hür olmak istersen ,cihanın zevkinde,
sefasında , gamında ,kederinde olma.
-Sevgili gitmiş, rintler dağılmış , içki dökülmüş
Böyle gecenin sabahından hayır gelir mi ?
-Her kim ki soyunda ve mayasında bayağılık bulunur,
O ,cihanın kalbi en büyük hakimi bile olsa kendisinden hayır bekleme.
-Nice garip müneccim gökte yıldız ararken
Gaflet ile yolunun üstündeki kuyuyu görmez.
-Laf ile dünyaya düzen verenlerin
kendi evlerinde bin türlü dağınıklık bulunur.
- Kişinin aynası iştir, lafa bakılmaz
Şahsın aklının derecesi eserinde görünür.
-Ben her ne kadar bazı zararlar gördümse de
Yine bu fikrin üzerinde ayak diriyorum.
-Zor gelse de insana yine doğruluk yaraşır
Hazreti Allah doğruların yardımcısıdır.
-Her kişiyi Tanrının yakınına girmiş mi sanırsın
Her taç giyen çulsuzu Ethem mi sanırsın.
-Dünyayı arasan bin de bir adam bulamazsın
Adam gibi görünen eşekleri adam mı sanırsın ?
-Yüksek mevki de bulunan çok insan gördüm ki güler, fakat içi kan ağlar.
Neşeli görünen her kişiyi mesut mu sanırsın.
-Hastalığı bil de sonra tedaviye giriş
Her merhemi her yaraya merhem mi sanıyorsun.
-Kibire sebep ne ,yoksa vezirim diye ,
Sen kendini gerçekten Kutlu kanun mu sanıyorsun.
-Ey gonca bir gün gelecek sen de perişan olacaksın
Bu topluluğu her an böyle devam eder mi sanıyorsun.
-Eğer çarka minnet edersem namert olayım
Senin cevrinle ben keder mi edeceğim sanıyorsun.
-İşini Allah’a bırakanın yardımcısı Allah’tır,
Bu şad olmayan gönül bir gün gelip şad olacaktır.
-Pek rengine aldanma felek eski felektir
Zira feleğin uygunsuz tabiatı dönektir.
-İster ipekli döşekte ister virane de can ver
Zengin, fakir toprağa aynı şekilde girecektir.