Zamlar Niye Geliyor ?
Zam zam zam zam: Her gün zam haberi, peki bu zamlar niye geliyor.. görüştüğüm insanların söylediklerini yazacağım yorum sizin !
4 TL yoğurt veren , ablamız yoğurt 8 TL etmiş.. bende sebenini sordum:
“Yem ikiye katladı. Şehre geldiğim dolmuş zamlandı.. elektrik zamlandı ben ne yapayım ? “ diyerek dert yandı..
Bir asma kilit yapan fabrika sahibi kilitlere yüzde yüz zam yapmış, sebebini sordum:
“ Elektrik zamlandı. Dogalgaz arttı, Askeri ücret arttı, vergi arttı.. Fabrikada çıkan yemeğin maliyeti yüzde yüz arttı , ham madde girişi arttı, kilitleri içine koyduğum şu kutuların fiyatı yüzde 300 arttı ! söyle bakalım gazeteci kardeş ben ne yapayım ?, “ cevabını aldım.
Zarar ediyorum: Çiftçimiz zarar ediyorum diye feryat etmeye başladığını gördüm onada da sordum niye zarar ediyorsun ? diye..
Cevap: “ Kuyudan su çekerek suluyorum , elektrik yüzde yüz katladı.. emele yevmiyesi ikiye katladı.. Gübrek başını aldı gitti, söyle bakalım ben nasıl para kazanayım ?,” cevap bu..
Fırıncılar zarar ediyoruz, batacağız diye bağırıyor, sebebini sordum:
“ Elektrik , Un ikiye değil üç kat arttı, maya zamlandı.. doğalgaz veya odun zamlandı. Askeri ücret arttı, vergiler arttı, görevli personelin yemek maliyeti arttı.. bakkallara marketlere dağıttığımız ekmeğin dağıtım ücreti akaryakıttan dolayı arttı..” söyle ben nasıl kar edeyim !
Bu yazımı üç günden beri yazmaya çalışıyorum, bir de esnaf dineyim dedim.. yani üretim yapmayan , hazır ürünü alıp satan esnafı dinledim:
“Benim üretimim yok, dükkan daki tüm ürünleri hazır alıp satıyorum, ancak her gün sermayem eriyor, elimdeki 100 TL malı satıyorum bitiriyorum, yenisini yerine koymak için toptancısına sipariş geçtiğimde 200 TL olduğunu söylüyor..
O maldan 100 adet sattım ise yenisini ancak 50 adet koya biliyorum , eriyorum sermayem gidiyor ekmek param gidiyor.. sermayemi koruya bilmek için bende sattığım ürünlerden haftalık fiyat alarak malı onların sattığı fiyatta çekiyorum,” diyor..
Zam zam zam , peki bu zamlar nasıl durur ?
İşin uzmanı ekonomistlere sordum:
Cevap : girdileri sabitlemek !
Yani : işçilik, ham madde, elektrik, su , doğalgaz, akaryakıt, nakliye, kısaca üretime etki eden tüm girdiler, sabit fiyat olduğu zaman zamlarda kendiliğinden duracak, hatta daha ucuz vermek için üreticiler yarış haline girecektir..
Bu zam dalgası sanıyorum : 2022 Haziran ayına kadar böyle devam eder, deniz durulmadı dalgalar devam ediyor ! , dalganın durması ise Haziran ayını bulur..
Son dönemde : Televizyon kanallarında , marketler zam yapıyor haberlerini görüyoruz, cezalar yazılıyor.. bu doğru bir yaklaşım değil..
Market veya bakkal üretim yaptığı bir ürün yok ki : Zamlı alıyor zamlı satıyor, ucuza alıyor ucuza satıyor.. mesele ana madde girdilerini dalgasını durdurmaktır..
Kağıt ithal geliyor, Türkiye deki SEKA ‘ya ait kağıt fabrikasını konut alanı olarak satanlara sormak gerekir !
Kağıt zammı dolar ve Euro’ya bağlı, yurt dışından geliyor böylece en çok kağıt zammı biz gazetecileri vurdu.. yazılı basın ölmek üzere can çekişiyor..
Akıl mantık işi değil, Türkiye kağıt üretmiyor, dışardan ithal geliyor.. döviz kurları arttığı süre içinde kağıt zam geliyor..
Neyse kısaca yazdım : yorum sizin zam olsun mu ? olmasın mı ?
İyi günler